Kısa Çalışma Ödeneği, işyerindeki çalışma sürelerinin geçici olarak azaltılması veya durdurulması hallerinde, üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır. Bu ödeneğin amacı, ekonomik kriz veya olağanüstü durumlar gibi istisnai dönemlerde işçilere destek olmaktır. 2023 Kısa Çalışma Ödeneği, deprem bölgesindeki illerde uygulanmak üzere uzatılmıştır. Bu makalede, 2023 Kısa Çalışma Ödeneği hakkında merak edilen sorulara cevap vereceğiz.
Kısa Çalışma Ödeneğine Kimler Başvurabilir?
Kısa Çalışma Ödeneğine başvurmak için bazı şartlar vardır. Bunlar şunlardır:
- İşverenin genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerini geçici olarak önemli ölçüde azaltması veya işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen geçici olarak durdurması.
- İşverenin kendi isteği veya işçilerin talebi üzerine başvuru yapması.
- İşverenin son üç yıl içinde en az altmış gün prim ödeyerek sürekli çalışan sigortalısı bulunması.
- İşçilerin son on iki aylık süre içinde en az altmış gün prim ödeyerek sürekli çalışmış olması.
- İşçilerin kısa çalışma başladığı tarihte işsizlik sigortasından yararlanma hakkına sahip olması.
Kısa Çalışma Ödeneğine Nasıl Başvuru Yapılır?
Kısa Çalışma Ödeneğine başvuru yapmak için işverenin e-Devlet üzerinden gerekli alanları doldurarak başvuru yapması gerekmektedir. Ayrıca aynı sistem üzerinden kanıtlayıcı belge olarak aşağıdaki belgelerin eklenmesi yeterlidir:
- Çalışma süresinin azaltıldığını veya faaliyetin kısmen/tamamen durdurulduğunu ortaya koyan belgeler (örneğin: ücret bordroları, puantaj kayıtları, üretimin, hizmetin ve/veya ihracatın azaldığına, siparişlerin ve/veya sözleşmelerin iptal edildiğine dair vb. belgeler) ile
- Resmi makamlar tarafından faaliyeti durdurulan işyerleri kapsamında olduğuna dair diğer belgeler
Başvuru yaptıktan sonra İŞKUR tarafından işyerinde bir inceleme yapılır ve uygunluk tespiti yapılır. Uygunluk tespiti sonucunda almaya hak kazanan işçilerin listesi ilan edilir.
Kısa Çalışma Ödeneği Ne Kadar?
Kısa Çalışma Ödeneği, günlük olarak; sigortalının son on iki aylık prime esas kazançları göz önünde bulundurularak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde 60’ına isabet eder. Ancak bu şekilde hesaplanan ödenek miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 150’sini geçemez. Ayrıca, kısa çalışma ödeneği alan işçilerin genel sağlık sigortası primleri de devlet tarafından karşılanır.
Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?
Kısa Çalışma Ödeneği, hem işçiler hem de işverenler için bazı avantajlar ve dezavantajlar içermektedir. Bu avantaj ve dezavantajlar şöyle sıralanabilir:
Avantajlar:
- İşçiler, işsiz kalmadan gelir kaybını en aza indirebilirler.
- İşverenler, işgücü maliyetlerini azaltabilir ve kriz sonrasında yeniden faaliyete geçebilmek için nitelikli elemanlarını koruyabilirler.
- Devlet, işsizlik oranını düşürebilir ve sosyal güvenlik harcamalarını azaltabilir.
Dezavantajlar:
- İşçiler, tam ücret alamadıkları için gelirlerinde bir düşüş yaşayabilirler.
- İşverenler, başvuru ve takip süreçleri ile uğraşmak zorunda kalabilirler.
- Devlet, bütçeden kaynak ayırmak zorunda kalabilir.
Kısa Çalışma Ödeneği, istisnai dönemlerde işçilerin işsiz kalmadan gelir kaybını en aza indirmelerine, işverenlerin işgücü maliyetlerini azaltarak nitelikli elemanlarını korumalarına ve devletin işsizlik oranını düşürerek sosyal güvenlik harcamalarını azaltmalarına olanak sağlayan bir uygulamadır. 2023 Kısa Çalışma Ödeneği, deprem bölgesindeki illerde uygulanmak üzere uzatılmıştır. Bu uygulamadan yararlanmak isteyen işveren ve işçilerin belirli şartları sağlamaları ve e-Devlet üzerinden başvuru yapmaları gerekmektedir. Kısa Çalışma Ödeneğinin hem avantajları hem de dezavantajları bulunmaktadır. Bu nedenle, bu uygulamayı değerlendirirken tüm yönleriyle ele almak gerekir.
