Larenjit Nedir | Larenjit Nedenleri ve Tedavisi. Larenjit, ses kutusu olarak da bilinen gırtlağın iltihaplanması durumudur. Ses telleri de dahil olmak üzere gırtlaktaki dokular tahriş olduğunda veya iltihaplandığında larenjit oluşur. Bu durum ses kısıklığı, boğaz ağrısı ve öksürük gibi semptomlara yol açabilir.
Larenjit Çeşitleri
- Akut larenjit: En yaygın larenjit türüdür ve genellikle viral bir enfeksiyondan kaynaklanır. Semptomlar genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden geçer.
- Kronik larenjit: Semptomlar üç haftadan uzun sürerse larenjit kronik olarak kabul edilir. Ses kullanımı, sigara içmek veya asit reflü gibi faktörler kronik larenjite neden olabilir.
- Akut subglottik larenjit (kruvaz): Bu nadir durum, genellikle çocuklarda görülen ve solunum yolunun daralmasına neden olan bir enfeksiyondur. Tıbbi müdahale gerektirir.
Belirtileri
- Ses kısıklığı: Larenjitin en yaygın belirtisidir.
- Boğaz ağrısı: Yutkunmayı zorlaştırabilir.
- Kuru öksürük: Özellikle geceleri daha sık görülebilir.
- Sese hırıltı gelmesi: Nefes alırken veya konuşurken hırıltılı bir ses duyulabilir.
- Boğazda gıcık hissi: Sanki boğazda bir şey varmış gibi hissedilebilir.
- Yutma güçlüğü: Özellikle katı yiyecekleri yutmak zor olabilir.
- Ateş: Bazı larenjit vakalarında ateş görülebilir.
Nedenleri
- Viral enfeksiyonlar: Soğuk algınlığı ve grip gibi viral enfeksiyonlar larenjitin en yaygın nedenidir.
- Bakteriyel enfeksiyonlar: Nadir olarak larenjit bakteriyel bir enfeksiyondan da kaynaklanabilir.
- Alerjiler: Alerjik reaksiyonlar da larenjitin nedeni olabilir.
- Kuru hava: Kuru hava gırtlak dokularını tahriş ederek larenjite neden olabilir.
- Tahriş edici maddeler: Sigara dumanı, kimyasal dumanlar ve hava kirliliği gibi tahriş edici maddeler larenjite neden olabilir.
- Aşırı ses kullanımı: Yüksek sesle veya uzun süreli bağırmak veya konuşmak larenjite neden olabilir.
- Asit reflü: Mide asidinin gırtlağa geri dönmesi (asit reflü) larenjite neden olabilir.
Larenjit Teşhisi
Doktorunuz, tıbbi geçmişinizi gözden geçirerek ve boğazınızı muayene ederek larenjit teşhisi koyabilir. Larenjitin nedenini belirlemek için laringoskopi adı verilen bir prosedür de kullanılabilir. Bu prosedürde, gırtlağı incelemek için boğazın arkasına bir kamera yerleştirilir.
Tedavisi
Larenjit tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Viral bir enfeksiyondan kaynaklanan larenjit için genellikle özel bir tedaviye gerek yoktur. Semptomları hafifletmek için reçetesiz satılan ağrı kesiciler ve pastiller kullanılabilir. Bol sıvı içmek ve dinlenmek de önemlidir. Bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklanan larenjit antibiyotiklerle tedavi edilir. Alerjilerden kaynaklanan larenjit, antihistaminler ve dekonjestanlar gibi ilaçlarla tedavi edilebilir. Kuru havadan kaynaklanan larenjit için bir nemlendirici kullanmak yardımcı olabilir. Tahriş edici maddelerden kaçınmak da önemlidir. Aşırı ses kullanımı larenjite neden oluyorsa, dinlenmek ve sesinizi korumak önemlidir. Asit reflü larenjite neden oluyorsa, doktorunuz bu sorunu tedavi etmek için ilaç reçete edebilir.
Larenjitten Korunma
- Ellerinizi sık sık yıkayın: Bu, viral ve bakteriyel enfeksiyonların yayılmasını önlemeye yardımcı olur.
- Tahriş edici maddelerden kaçının: Sigara dumanı, kimyasal dumanlar ve hava kirliliği gibi tahriş edici maddelerden kaçının.
- Aşırı ses kullanımından kaçının: Yüksek sesle veya uzun süreli bağırmak veya konuşmaktan kaçının.
- Nemli hava solumasını sağlayın: Kuru hava gırtlak dokularını tahriş edebilir. Evinizde veya ofisinizde bir nemlendirici kullanın.
- Bol sıvı için: Bol su ve bitki çayı içmek gırtlağınızı nemli tutmaya yardımcı olur.
- Sağlıklı beslenin: Güçlü bir bağışıklık sistemi larenjit gibi enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olabilir. Bol meyve, sebze ve tam tahıl içeren sağlıklı bir diyet uygulayın.
- Alerjilerinizi kontrol altında tutun: Alerjileriniz varsa, doktorunuzun önerdiği ilaçları kullanın ve alerjenlerden kaçının.
Larenjite Ne İyi Gelir?
Larenjit tedavisinde, altta yatan nedene yönelik spesifik tedavilerin yanında, semptomları hafifletmeye yardımcı olacak bazı genel yöntemler de mevcuttur:
Evde Tedavi:
- Bol sıvı tüketimi: Ilık su, papatya çayı veya bal limonlu su gibi bol sıvı tüketmek boğazdaki tahrişi yatıştırmaya yardımcı olur.
- Dinlenme: Sesinizi dinlendirmek ve fazla konuşmaktan kaçınmak gırtlağın iyileşmesini hızlandırır.
- Nemlendirme: Kuru hava gırtlak dokularını tahriş edebileceğinden, hava nemlendirici kullanmak faydalı olabilir.
- Tuzlu su gargarası: Ilık tuzlu suyla gargara yapmak boğaz ağrısını ve tahrişi hafifletebilir.
- Pastiller: Pastiller boğazdaki ağrıyı ve gıcığı hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Reçetesiz satılan ağrı kesiciler: Ibuprofen veya parasetamol gibi reçetesiz satılan ağrı kesiciler boğaz ağrısını ve ateşi düşürebilir.
Doktor Tarafından Tedavi
- Antibiyotikler: Bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklanıyorsa doktorunuz antibiyotik reçete edebilir.
- Alerji ilaçları: Alerjilerden kaynaklanıyorsa antihistaminler ve dekonjestanlar gibi ilaçlar reçete edilebilir.
- Asit reflü ilaçları: Asit reflüsü ile ilişkiliyse doktorunuz bu sorunu tedavi etmek için ilaç reçete edebilir.
Ne Zaman Doktor Tarafından Görülmeli?
- Ses kısıklığı 3 haftadan uzun sürerse
- Yutma güçlüğü veya nefes darlığı varsa
- Yüksek ateş varsa
- Larenjit semptomları evde tedavi ile iyileşmiyorsa
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Larenjit bulaşıcı olabilir. Hastalara yakın durmaktan ve öksürük veya hapşırık sırasında ağzınızı ve burnunuzu kapatmaktan kaçının.
- Sigara içmek larenjite neden olabilir ve semptomları kötüleştirebilir.
- Aşırı ses kullanımı larenjite neden olabilir. Sesinizi dinlendirmek ve fazla konuşmaktan kaçınmak önemlidir.
- Larenjit genellikle geçicidir. Semptomlar genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden geçer.
Not: Bu bilgiler tıbbi tavsiye yerine geçmez. Herhangi bir sağlık sorunu yaşıyorsanız doktorunuza danışmanız önemlidir.